News Center

Türkiye, Yapay Zeka Stratejik Yol Haritası

Türkiye, akıllı biyolojilere özgü dinamik bir ortamda bilgisayar veya bilgisayar tarafından kontrol edilen makine tarafından karar verme, anlam keşfetme ve öğrenme gibi eylemler olarak tanımlanabilen yapay zeka (AI) alanında stratejisi için yol haritası hazırlamaktadır. Dolayısıyla, 2021-2025 yılları için ulusal yapay zeka stratejisi hakkında başkanlık bildirimi Resmi Gazete'de yayınlandı.

Belge, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından 11. Kalkınma Planı kapsamında hazırlanmıştır.  “Dijital Türkiye” ve “Ulusal Teknoloji Eylemi” vizyonu çerçevesinde Türkiye’nin bu alandaki öncelikleri ve alınacak adımları belirlendi.

Dijital Türkiye’nin amacı, dijital teknolojileri, ürünleri ve hizmetleri toplumsal, ekonomik ve kamu faaliyetlerinde kullanarak ve verilerden oluşturulan değerleri kullanarak Türkiye’nin üretkenliğini arttırmak ve küresel rekabetçi olmaktır.

 “Ulusal Teknoloji Eylemi”, ülke çapında gerçekten yüksek teknoloji ürünlerinin üretimi için Türkiye’nin insan ve altyapı kapasitelerini geliştirmeyi amaçlayarken, “Ulusal Teknoloji Eylemi”, ekonomik ve teknolojik bağımsızlığı güçlendirmeyi ve kritik teknolojik atılımlara yol açacak politikalar ve uygulamalar uygulamayı amaçlamaktadır.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ulusal Yapay Zeka Stratejisi'nin ön sözünü kendisi yazdı. Erdoğan, yapay zekaya dayanan sistemlerin üretim süreçlerinde, günlük yaşamlarda ve kurumsal yapıda temel bir değişim yarattığını ve insanlığı yeni bir çağın sınırına soktuğunu belirtti.

Erdoğan, “Yapay zeka teknolojisinin uygulama alanı genişliyor ve küresel ekonomik yapı üzerinde internet devriminden daha büyük bir etki yaratması bekleniyor” diye vurguladı. Başkan ayrıca, kontrol teorisinin kurucusu, İslam’ın altın çağının en büyük Müslüman mucitleri ve mühendislerinden biri olan İsmail el-Cezari ve Türkiye’de yapay zekanın ilk adımını atan Profesör Cahit Arf’dan da bahsetti.

Erdoğan sonunda şunları söyledi: “Ülkemizin yapay zeka alanında atılım yapma zamanının geldiğine inanıyoruz. Yapay zeka sistemleri tasarlayarak yeni teknolojik ve ekonomik atılımları, ortak değerlerimize uygun olarak geliştirmek ve işletmek de dahil olmak üzere tüm insanlık için değer katma fırsatımız var.”

6 stratejik önem

Ulusal Yapay Zeka Stratejisi, altı stratejik odağın etrafında tasarlanmıştır: "Yapay Zeka uzmanlarının eğitimi ve alandaki istihdamı artırmak", "Araştırma, girişimcilik ve yenilikleri desteklemek", "Yüksek kaliteli veri ve teknolojik altyapıya erişim", "Sosyo-ekonomik uyumluluğu hızlandırmak için düzenlemeler yapmak", "Uluslararası işbirliğini güçlendirmek" ve "Elektrik kurumları ve şirket dönüşümünü hızlandırmak".

Stratejide belirlenen 2025 hedefleri, yapay zeka sektörünün GSYİH’ye %5 katkısını sağlaması ve en az 50.000 kişiyi istihdam etmesi içerir.

Bu çerçeve kapsamında uluslararası kuruluşlar, sınır ötesi veri paylaşımı alanında düzenleyici çalışmaları ve standartlaştırma süreçlerini aktif olarak teşvik edecek ve aynı zamanda Türkiye'yi yapay zeka endeksinde ilk 20 ülkeden biri haline getirmeyi amaçlayacak.

Stratejiye göre, önümüzdeki beş yıl içinde küresel yapay zeka harcamalarının pazar büyüklüğünün iki katına çıkacağı ve yaklaşık 50 milyar dolar (42.64 milyar Türk lirası) olması bekleniyor. Çeşitli çalışmalara göre, 2030 yılına kadar yapay zeka, küresel ekonomiye yaklaşık 13 trilyon ila 15.7 trilyon dolar katkıda bulunacak ve yüzde 13-14 büyüme sağlayacaktır.

Önümüzdeki üç yıl içinde üretilen verilerin son 30 yıldaki verilerden daha fazla olacağı tahmin ediliyor. ABD ve Çin’de yapay zekaya odaklanan girişimlerin sayısı 2.000’e ulaşmasına rağmen, Türkiye’de bu sayı yaklaşık 200’dir. Türkiye’nin yapay zeka girişimlerinin yaklaşık yarısı teknoloji parklarında (teknoparks olarak da bilinir) bulunuyor ve bunların yüzde 73’ü İstanbul’da bulunuyor.

Türkiye'nin kamu kurumlarını yeni nesil teknolojilere hazırlamak ve veri tabanlı etkili karar verme süreçlerine sahip olmak için çalışmalara devam etmek. Bu durumda, Cumhurbaşkanlığı'nın Dijital Dönüşüm Ofisi'nde Büyük Veri ve Yapay Zeka Uygulamaları Bölümü ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nda Ulusal Teknoloji Genel Müdürlüğü kuruldu.

Türkiye Bilim ve Teknoloji Araştırma Konseyi (TBITAK) Yapay Zeka Enstitüsü de üniversiteler ve özel sektörün araştırma merkezlerini bir araya getirerek yapay zeka teknolojik çözümleri üretmek için kuruldu.

Yapay zeka stratejisi, 24 Ağustos’ta Türkiye Bilim ve Teknoloji Yenilik Merkezi Bilim Vadisi’nde gerçekleştirilen törende halka sunulacak. Etkinliğe Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Direktörü Ali Taha Ko katılacak.